Jak podejmować decyzje szybko i skutecznie? 11 zasad podejmowania decyzji

Podejmowanie decyzji to jedna z najważniejszych życiowych umiejętności. Jest ona niezbędna zarówno do prowadzenia negocjacji, jak i życia w zgodzie ze sobą, i dlatego tak ważne jest jej opanowanie. W tym wpisie znajdziesz 11 zasad podejmowania decyzji, które ułatwią Ci szybkie i skuteczne podejmowanie decyzji.

1) Wiedza to podstawa.

Zbierz potrzebne informacje dotyczące sytuacji, w której masz podjąć decyzję. Zastanów się też, jakie byłyby jej konsekwencje oraz jakie masz alternatywy. W zależności od sytuacji, przydatne może być np. porozmawianie z ekspertem, zebranie doświadczeń współpracowników, przeczytanie książki, obejrzenie filmów na YouTubie czy zrobienie listy za i przeciw. W przypadku sporu, skorzystaj z przygotowanego przeze mnie Formularza Analizy Konfliktu, który dostępny jest w zakładce “Darmowe materiały” (kliknij tu).

Czy im więcej wiesz, tym będzie Ci łatwiej podjąć decyzję? Tak, ale do pewnego momentu. Nie przesadzaj i nie staraj się dowiedzieć wszystkiego na dany temat. Nadmiar informacji może Ci niepotrzebnie namieszać w głowie i utrudnić wybór odpowiedniego kierunku działania. Pamiętaj też o tzw. efekcie Dunninga-Krugera czyli zjawisku psychologicznym polegającym na tym, że osoby niewykwalifikowane w jakiejś dziedzinie życia mają tendencję do przeceniania swoich umiejętności w tej dziedzinie, podczas gdy osoby wysoko wykwalifikowane mają tendencję do zaniżania oceny swoich umiejętności. Oznacza to, że nawet jeśli posiadasz zbyt mało informacji, może Ci się wydawać, że jest to już wystarczająca wiedza (chociaż nie jest!). Z kolei jeśli wiesz zbyt dużo, masz też świadomość jak wiele informacji Cię otacza i jak wiele jeszcze możesz się dowiedzieć, co z kolei może sprawić, że będziesz uważał swoją wiedzę za niewystarczającą.

Skoncentruj się na zdobyciu wystarczającej wiedzy do podjęcia decyzji w odpowiednim czasie. Jeśli będziesz szukał dodatkowych informacji zbyt długo, sytuacja, w której się znajdujesz, może się zmienić. Być może będziesz musiał ponownie zacząć zbierać informacje, które tym razem będą dotyczyć nowych warunków, w jakich się znajdziesz. Może ktoś podejmie decyzję za Ciebie, tym samym przejmując kontrolę nad Twoim życiem (o tym więcej za chwilę). A może okazja, którą rozważałeś, minie bezpowrotnie.

2) Ustaw sobie swój własny termin.

Ustal sam ze sobą do kiedy podejmiesz daną decyzję. Daj sobie czas na jej podjęcie, ale też nie przeciągaj niepotrzebnie sprawy. Sam najlepiej wiesz, ile czasu zajmie Ci zebranie potrzebnych informacji i następnie przeanalizowanie sytuacji. Poświęć na to tyle czasu, ile trzeba, i ani minuty dłużej. Jak już wspomniałam wyżej, zbyt długie gromadzenie wiedzy niesie za sobą ryzyko utraty okazji do podjęcia decyzji. Z kolei zbyt długa analiza tej wiedzy może namieszać Ci w głowie i sprawić, że zaczniesz w siebie wątpić. Nie ma potrzeby się zadręczać i nieustannie się zamartwiać. Powiedz sobie, że podejmiesz decyzję do dnia tego i tego, do godziny tej i tej, i zrób to. 

Gdy już ustalisz ten termin, pamiętaj, żeby go uszanować. Ważne jest byś traktował siebie poważnie, tak samo jak traktujesz inne ważne osoby w Twoim życiu. Termin, który sam sobie narzuciłeś, nie jest sugestią, ale priorytetem.

3) Zaufaj swojej intuicji. 

Zaufaj sobie. Jeśli masz jakieś przeczucie dotyczącej danej sprawy, nie ignoruj go, ale przyjrzyj mu się dokładnie. Twoja podświadomość może podpowiadać Ci, co jest, a co nie jest dla Ciebie odpowiednie. Jeśli dobrze wsłuchasz się w swój wewnętrzny głos, z pewnością podejmiesz właściwą decyzję. Jak poznać, co Ci mówi intuicja? Czasem to pierwsze wrażenie, pierwsza myśl, która pojawia się, zanim zaczniesz analizować sytuację. Czasem możesz po prostu czuć, że chcesz coś zrobić bardziej niż coś innego. Może być to też “ściśnięcie żołądka” na myśl o podjęciu danego działania, przyspieszony oddech czy niewyjaśnione uczucie zagrożenia, które wskazuje Ci, że dane rozwiązanie nie jest dla Ciebie najlepsze. Im więcej będziesz pracował ze swoją intuicją, tym łatwiej będzie Ci rozpoznać jej styl. Wsłuchiwaniu się w siebie pomóc może medytacja, spacer na łonie natury albo po prostu chwila spędzona w ciszy. Sam najlepiej wiesz, jak Twoja intuicja przemawia do Ciebie.

4) Ćwicz! Ćwicz! Ćwicz!

Podejmowanie decyzji, jak każdą umiejętność, można i trzeba ćwiczyć. Zatem podejmuj decyzje w każdej możliwej sytuacji, nawet wtedy, kiedy wydaje się, że dana sprawa nie ma dla Ciebie większego znaczenia. Gdy następnym razem pani w sklepie zapyta Cię, którego pomidora podać, zamiast odpowiadać “Wszystko mi jedno” czy “Niech pani sama wybierze”, zdecyduj sam. Nie musisz się przyglądać tym pomidorom – po prostu wybierz. Gdy przyjaciel pyta, czy spotkasz się z nim o 18:00 czy 19:00, wybierz jedną z opcji, nawet jeśli obie godziny Ci odpowiadają. Jeśli przyzwyczaisz się do podejmowania decyzji w sprawach błahych, równie naturalne będzie dla Ciebie podejmowanie ich w sprawach ważnych. Zniknie stres związany z decydowaniem, a pojawi się pewność siebie i świadomość własnych umiejętności decyzyjnych. Z czasem podejmowanie właściwych decyzji wejdzie Ci w nawyk i stanie się dla Ciebie czymś zupełnie zwyczajnym. 

Samodzielne podejmowanie decyzji w każdej możliwej sytuacji to też wzięcie odpowiedzialności za swoje życie i dokonywane w nim wybory. Jeśli cały czas oddajesz podejmowanie decyzji w ręce innych ludzi (Twojego partnera, członków rodziny, czy obcych ludzi), to nie jesteś zaangażowany w swoje życie – ktoś inny o nim decyduje, a nie Ty! Nikt inny nie zna Twojego życia tak dobrze jak Ty, i nikt inny nie podejmie najlepszej decyzji dla Ciebie za Ciebie. Weź sprawy w swoje ręce i nie bagatelizuj spraw pozornie drobnych. Przeważnie zachowujesz się tak samo w sprawach drobnych, jak i tych najważniejszych. Oznacza to, że jeśli unikasz podejmowania decyzji w sprawach drobnych, to najprawdopodobniej jeszcze bardziej stronisz od tych najważniejszych. Wszystko, co dzieje się w Twoim życiu zależy od Ciebie i jest efektem podejmowanych przez Ciebie decyzji. Im więcej ich podejmiesz samodzielnie, w tym korzystniejszej sytuacji się znajdziesz.

5) Zdaj się na los… i odpowiednio skoryguj swoje plany.

Przeanalizowałeś sytuację i dalej nie wiesz co robić? Obie opcje wydają się być dla Ciebie równie korzystne? Intuicja nic Ci nie mówi? Jednym z prostych sposobów, które mogą Ci pomóc zdecydować się na rozwiązanie jest rzut monetą. Przypisz dwie możliwe opcje do orła i reszki, a następnie rzuć monetą i zobacz, co wypadnie. Jeśli będziesz zadowolony z rezultatu, oznacza to, że to była decyzja, ku której i tak się kierowałeś. Z kolei jeśli wynik Cię zawiedzie, to będzie dla Ciebie informacja, że tak naprawdę wolałbyś wybrać inną opcję. Pamiętaj, że nie chodzi tu o ślepe podążanie za wynikiem rzutu. Moneta ma pomóc Ci zidentyfikować to, czego Ty naprawdę chcesz, a nie zdecydować za Ciebie.

6) Analizuj podjęte decyzje.

Jest to niesamowicie ważne! Niestety, nawet jeśli zdajemy sobie z tego sprawę, to niewielu z nas rzeczywiście to robi. Dołącz do grupy mistrzów podejmowania decyzji i wyrób u siebie nawyk analizowania swoich decyzji. Z perspektywy czasu, gdy opadną emocje, przyjrzyj się jeszcze raz procesie podejmowania tej decyzji, jej samej oraz jej konsekwencjach. Co działało dobrze, a co nie? Które z podjętych działań uważasz za skuteczne? Co zrobiłbyś lepiej następnym razem? Wyciągnij wnioski. Pomoże Ci to podjąć lepsze decyzje w przyszłości.

7) Doceń porażki.

Niewłaściwe decyzje to najlepsza okazja do nauki. Nie zadręczaj się, jeśli decyzja, którą wybrałeś okazała się nietrafiona. Czasem się zdarza, że nawet jeśli zrobiłeś wszystko najlepiej jak potrafiłeś i podjąłeś najlepszą w danym momencie decyzję, to sytuacja, w której się znalazłeś, się zmieniła. Wtedy Ty również musisz się dostosować do zmieniających się warunków i zmodyfikować swoją odpowiedź. Pamiętaj też, że albo wygrywasz, albo się uczysz. Nic nie nauczy Cię tak, jak porażka – spędzisz godziny na zastanawianiu się, co poszło nie tak i już więcej nie popełnisz tego samego błędu. Dzięki porażce w przyszłości będziesz tylko lepszy.

8) Stosuj pozytywne afirmacje.

Afirmacje to pozytywne słowa lub zdania, niosą w sobie silną energię. Pozwolą Ci zwiększyć swoją motywację i wewnętrznie się wzmocnić. Ułóż zdanie, które jest dla Ciebie odpowiednie np. “Jestem świetny w podejmowaniu decyzji” lub “Podejmowanie decyzji przychodzi mi z łatwością”. Powtarzaj je kilka razy dziennie np. trzy razy dziennie, lub tylko rano, tuż po przebudzeniu, i wieczorem, tuż przed snem. Twój mózg będzie podświadomie pracował nad tym zdaniem. Nawet jeśli nie wierzysz w zdanie, które powtarzasz, Twój mózg wciąż będzie działał, by stało się rzeczywistością. Dlaczego? Mózg nie lubi sytuacji, w której jego wizja nie zgadza się z rzeczywistością i dąży do zgody między tymi dwoma płaszczyznami. Jeśli Ty mówisz, że jesteś świetny w podejmowaniu decyzji, a w rzeczywistości podejmowanie decyzji sprawia Ci trudności, Twój mózg chce Ci pomóc i zrobi wszystko, by rzeczywistość zgadzała się, z Twoją wizją (czyli, żebyś rzeczywiście był świetny w podejmowaniu decyzji).

Oczywiście powyższy opis ma charakter uproszczony i jeśli interesuje Cię tematyka afirmacji, z pewnością znajdziesz wiele książek, filmików na YouTubie czy artykułów online na ten temat. Zachęcam Cię do stosowania afirmacji, bo z własnego doświadczenia wiem, że są bardzo skuteczne i z pewnością opowiem Ci o nich więcej w jednym z kolejnych wpisów na blogu.

9) Zadbaj o swoje zdrowie fizyczne i psychiczne.

Jest to bardzo ważne, nie tylko w odniesieniu do podejmowania decyzji, ale też do wszystkiego, co robisz w życiu. Każda czynność, którą wykonujesz, będzie wykonana lepiej, sprawniej i efektywniej, jeśli będziesz w dobrej kondycji fizycznej i psychicznej. Zapewne słyszałeś o tym już wiele razy. Oczywiście najlepiej by było, żebyś prowadził zdrowy tryb życia na co dzień, co w uproszczeniu sprowadza się do zdrowego odżywiania, regularnego wykonywania ćwiczeń fizycznych, poświęcania wystarczającej ilości czasu na sen i unikania stresu. W wersji minimalnej, jeśli masz do podjęcia ważną decyzję, koniecznie się wyśpij, zjedz dobry posiłek i pójdź na szybki spacer. Będzie Ci dużo łatwiej podjąć decyzję i cały proces potrwa dużo krócej. Nie wierzysz mi? Przetestuj i daj mi znać! Jestem przekonana, że pozytywnie się zaskoczysz : )

10) Bądź konsekwentny…

Jeśli podjąłeś decyzję, to się jej trzymaj. Daj jej szansę na powodzenie i nie rezygnuj od razu, gdy tylko pojawią się pierwsze trudności z jej realizacją. To, że decyzja jest trudna do wykonania, nie oznacza, że jest niewłaściwa. Czasem potrzeba czasu, żeby się przekonać, jakie są prawdziwe efekty danego działania. 

11) …i elastyczny! 

Wykonałeś powyższe kroki i podjąłeś najlepszą możliwą decyzję, a mimo to nie jesteś zadowolony? Sytuacja zmieniła się i Twoja uprzednio dobra decyzja, już taka dobra nie jest? Zmień zdanie czyli podejmij decyzję o zmianie decyzji! Trwanie przy decyzji, która okazała się niewłaściwa nie ma sensu. Żeby podjąć nową decyzję, rozpocznij kolejny proces i zastosuj powyższe zasady. Przeanalizuj uprzednio podjętą decyzję, zbierz nowe dane, ustal termin na podjęcie decyzji, zawierz swojej intuicji i wyśpij się. Powtarzaj proces tak długo, aż podejmiesz satysfakcjonującą decyzję.

***

Mam nadzieję, że zainteresowało Cię powyższe 11 zasad podejmowania decyzji. Być może niektóre z nich już stosujesz, a niektóre są dla Ciebie zupełnie nowe. Zacznij wprowadzać je po kolei w swoim codziennym życiu, przetestuj, które najlepiej działają w Twojej sytuacji i zmodyfikuj je odpowiednio do Twojej sytuacji. Jestem przekonana, że stosowanie tych zasad zwiększy Twoje umiejętności decyzyjne oraz umożliwi Ci szybsze podejmowanie coraz lepszych decyzji. Koniecznie daj mi znać, która z 11 zasad okazała się najskuteczniejsza w Twoim przypadku i podziel się swoimi wrażeniami w komentarzach poniżej. Chętnie posłucham o Twoich doświadczeniach związanych z podejmowaniem decyzji : )

***

Jeśli podobał Ci się ten post, a Ty jeszcze nie subskrybujesz mojego newslettera, to koniecznie się na niego zapisz (kliknij tu), by otrzymać wiadomości o kolejnych wpisach na blogu. Jeśli cenisz moją pracę, to bardzo Cię też proszę o mały wyraz wdzięczności jakim jest polubienie mojego bloga na Facebooku (kliknij tu). Będę Ci za to ogromnie wdzięczna! Bardzo mi zależy na tym, żeby jak najszerzej propagować ideę życia w zgodzie i pokazywać, że osiągnięcie porozumienia jest możliwe w każdej sytuacji. Dziękuję Ci, że przeczytałeś/aś ten artykuł i mam nadzieję, że był on dla Ciebie wartościowy!

Pozdrawiam serdecznie,
Gosia